16.7.09

သမိုင္းဝင္ျဖစ္စဥ္ ျပင္ဦးလြင္ ( ၄ )

ျပင္ဦးလြင္ကို သကၠရာဇ္ ၁၂၁၂(၁၈၅၀) ခုႏွစ္တြင္ စတင္တည္ေထာင္ခဲ႔သည္ဟု သုေသသီမ်ား ဆိုၾကသည္။
(ထိုသို႔ဆိုရျခင္းမွာ ေအာင္ေျမဘုံသာ ေက်ာက္စာအရ ဆိုရျခင္ျဖစ္သည္။ ယင္းေက်ာက္စာမွာ မဟာေသာဘိတရာမ ေက်ာင္းတိုက္ (ေစ်းေတာင္ေက်ာင္းႀကီ)၀င္း၊ ေအာင္ေျမဘံုသာ မဟာဆုေတာင္း ျပည္႕ေစတီ၏ ေတာင္ဘက္ ေျခေတာ္ရင္း၌ စိုက္ထူထား၍ ေက်ာက္စာတိုင္ ႏွစ္တိုင္ရွိသည့္အနက္ အေနာက္ဘက္ ေက်ာက္စာျဖစ္သည္။ ႏွစ္မ်က္ႏွာေရးထိုးထားၿပီး ျပင္ဦးလြင္ သမိုင္းအစႏွင္႔ စပ္လ်ဥ္း၍ ေက်ာက္စာ၏ မ်က္ႏွာ ဘက္ေၾကာင္းေရ (၁၉-၂၀) တြင္ ေကာဇာဒီယ၊ ေထာင္႔ႏွစ္ရာမွစြန္းထတစ္ဆယ္၊ ႏွစ္ခုကယ္၍၊ တိုင္း၀ယ္႒ာန၊ ကေမၺာဇတြင္၊ ေဒသတစိတ္စိုးမိုးႀကိတ္သည္၊ ဂုဏ္ဟိတ္ေတာက္ထိန္၊ မဟာဟု၊ မနိန္စင္ျဖဴ၊ ေမာင္ခန္းဦးႏွင္႔မတူမယြင္း၊ သူႀကီးမင္းတည့္၊ သတင္းျပန္႔ေမႊး၊ ေမာင္ေမာင္ေဒြးတို႔၊ စုေ၀းတိုင္ပင္၊ ျပင္္ဦးလြင္ဟု မည္တြင္မည့္ ရြာတည္ေထာင္သည္) ဟုပါရွိရာ ျပင္ဦးလြင္ ကိုသကၠရာဇ္ ၁၂၁၂ (၁၈၅၀) တြင္စတင္ေပၚေပါက္ေၾကာင္း အခိုင္အမာဆိုၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ေက်ာက္စာ ေရးထိုးသည့္ႏွစ္ကို ေက်ာက္စာ၏ေၾကာင္းေရ (၂၁) တြင္ ျမန္လ်င္ေ၀ါဟာ၊ ႏွစ္ေကာဇာကား၊ အဌာသတၱ၊ ဒီြဧကတည့္ ဟုပါရွိသျဖင္႔ ပိဋကတ္သခ်ၤာနည္းအရ သကၠရာဇ္ ၁၂၇၈(၁၉၁၆) ခုႏွစ္ ေရးထိုးေၾကာင္သိရသည္။ သကၠရာဇ္ ၁၂၁၂ ခုႏွစ္၊ ျပင္ဦးလြင္စတင္တည္ေထာင္သည့္ အေၾကာင္းအရာကို သကၠရာဇ္ ၁၂၇၀ခု၊ ႏွစ္ေပါင္း(၆၆) ႏွစ္ၾကာေညာင္းကာမွ ေရးထိုးထားသျဖင္႔ ေခတ္ၿပိဳင္မဟုတ္ဘဲ ေႏွာင္းေခတ္ ေရးထိုးေက်ာက္စာမ်ိဳးသည္ ခိုင္လံုအားကိုး ေလာက္သည့္ ေက်ာက္စာမ်ိုဳးကားမဟုတ္ေခ်။ ျပင္ဦးလြင္ကို ေအာင္ေျမဘံုသာေက်ာက္စာအရ သကၠရာဇ္(၁၂၁၂) တြင္တည္ေထာင္ေသာ ရြာမဟုတ္ဘဲ သကၠရာဇ္ ၁၁၄၉(၁၇၈၇) မတိုင္မီကတည္းက ျပင္ဦးဆိုေသာနာမည္ ရြာအမည္ျဖင္႔တည္ရွိေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္းဗဒံုမင္း(ဘိုးေတာ္ဘုရား)၏ အမိန္႔ေတာ္တစ္ခုတြင္ ေတြ႕ရသည္။ သကၠရာဇ္(၁၁၄၉)ခု၊ သီးတင္ကၽြတ္လဆန္း(၁၃)ရက္၊ ၁၇၈၇ ခုႏွစ္ေအာက္တိုဘ ၁၂ရက္ေန႔ နာခံေျပာ႔ႀကီး၏ အမိန္႔ေတာ္တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္ေတြ႕ရသည္။

ကၽြန္းလွဆည္ေျမာင္းမေတာ္ေရ သြားေရလာက်ဥ္း၍ ဆည္ေတာ္ေရ ေအာင္ပင္လည္ကန္သို႔ အေရာက္အေပါက္နည္းသည္။ ေျမာင္းမေတာ္ အနံသံုးေတာင္ခ်၍ ေျမာင္းေပါင္ကိုမဖိတ္လွ်ံ ရေအာင္အုန္းကြမ္း၊ ငွက္ႀကီးသိုက္၊ အုန္းေၾကာ၊ ရက္မန္းရက္၊ သားရဲေၾကာင္၊ ဓာၿပိဳင္နက္ခ်ိုင္႔ဆင္ေခါင္း၊ ၀က္၀ံ၊ မုန္ေတာ၊ ကင္းတုန္၊ ပယ္ၿမိဳ႕သစ္၊ ေညာင္နီပင္၊ ေရြစာရံ၊ ဇရစ္ပင္ျပင္ဦး၊ လက္ပံေက်းရြာမ်ားႏွင္႔ ဆည္ေတာင္ ေျမာင္းေတာ္ေအာင္ပင္လယ္ ဆည္ေရေသာက္ဖို႔လုပ္ ေဆာင္ၿမဲေက်းရြာမ်ားမည္သသူ အမႈထမ္းလူစု အ(မ) ဆိုခန္႔ထားႏိႈးေဆာ္၍ ဆည္ဖို႔တူးလုပ္ေစ၊ သကၠရာဇ္ ၁၁၄၉ ခု၊ သီတင္းကၽြတ္လဆန္း (၁၃) ရက္ နာခံေျပာ႔ႀကီး မွဴးျပန္ ယင္အမိန္႔ေတာ္တြင္ ပုသိမ္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္၊ အမရပူရၿမိဳ႕နယ္ ႏွင္႔ျပင္ဦးလြင္ၿမိဳ႕နယ္၀င္ေက်းရြာမ်ားကို ေတြ႕ ရသည္။ အုန္းေတာ္၊ ငွက္ႀကီးသိုက္၊ ဝက္ဝံ၊ ဆင္ေခါင္းႀကီးတို႔သည္ ျပင္ဦးလြင္ၿမိဳ႕နယ္ ေက်းရြာမ်ားျဖစ္ၿပီး ျပင္ဦးလြင္ ကိုထိုစဥ္က ျပင္သီး ဟုေရးသားေဖၚျပ ခဲ႔သည္။ ဓားၿပိဳက္နက္ခ်ိဳင္႔သည္ ယခုဓါတ္ေတာ္ခ်ိဳင္႔ႏွင္႔ ဆက္ႏြယ္ေနမည္ဟု မွန္ဆရသည္။ ယင္းအမိန္႔ေတာ္ကိုေထာက္ရႈ႕၍ ျပင္ဦးလြင္ကို သကၠရာဇ္ ၁၁၄၉ ခုႏွစ္ ကတည္းက ျပင္ဦး ဟူေသာ ရြာနာမည္ျဖင္႔ တည္ရွိခဲၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း အခိုင္အမာဆိုႏိုင္သည္။ ျပင္ဥိးလြင္သည္ ျပင္ဦးမွဆင္သက္လာေသာ ရြာအမည္ျဖစ္ၿပီး ျပင္ဦးလြင္သို႔ မည္သည္အခ်ိန္က ေလ်ာဆင္းခဲ႔ေၾကာင္းကိုမူ အေထာက္အထားအခိုင္အမာ မေတြ႕ရွိရေသးေပ။ ေအဒီ(၁၈၈၅)ခု၊ ႏို၀င္ဘာလတြင္ကုန္းသာ၊ ဆီဆုံ၊ ဇီးပင္ႀကီးဇီးပင္ကေလး၊ ပိႏၷဲပင္၊ ဆင္ေခါင္း၊ ၀က္၀ံ၊ ေရငယ္၊ ျပင္ဦးလြင္ ေက်းရြာမ်ားႏွင္႔ စပ္လ်ဥ္း၍ အဂၤလိပ္မွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ေတြ႕ရွိရသည္။ ယင္းမွတ္တမ္းမ်ားအရ ျပင္ဦးလြင္ ရြာမည္ျဖင္႔ တည္ရွိၿပီးျဖစ္သည္ဟု ယူဆရသည္။ ထို႔ေၾကာင္႔ျပင္ဦးလြင္သို႔ ေရြ႕လ်ားလာပံုတြင္ ေအာင္ေျမဘံုသာ ေက်ာက္စာတစ္ခုတည္းသာ သဲလြန္စ အျဖစ္ေတြရွိရသျဖင္႔ သကၠရာဇ္ (၁၂၁၂) ခုႏွစ္တြင္ ျပင္ဦး မွ ျပင္ဦးလြင္ သို႔ေရြ႕ေလ်ာဆင္သက္လာႏိုင္သည္ဟု မွတ္ယူရန္ရွိသည္။ ျပင္ဦးလြင္၌ ေရွးလူႀကီးမ်ား အဆို၇ွိခဲ႔သည္မွာ ျပင္ဦး၊ ျပင္ႀကီး၊ ျပင္စာ၊ ျပင္သံုးျပင္၊ တစ္ျပင္ေကာင္းစားမည္ဟု တေဘာင္းေပၚေပါက္ခဲ႔ဖူးေၾကာင္း မွတ္သားမိပါသည္။ တေဘာင္အရရွမ္းႏွင္႔ ဓႏုတိုင္းရင္သားမ်ား ေနထိုင္ခဲ႔ၾကေသာ ျပင္ဦးရြာကေလးမွာ ျပင္ဦးလြင္အမည္ျဖင္႔ ေကာင္းစားေနပါသည္။

ျပင္ဦးလြင္အမည္သို႔ ေပးခဲ႔ပံုႏွင္႔ ပတ္သတ္၍ ေက်ာက္ထက္အကၡရာ တင္ထားေသာ မဟာေသာဘိတရာမ ေက်ာင္းတိုက္ (ေစ်းေတာင္ေက်ာင္ႀကီးပရ၀ုဏ္ အတြင္းရွိေအာင္ေျမဘံုသာေက်ာက္စာ)

ဆက္ပါဦးမည္......

>>စာေရးသူ+ေမၿမိဳ႕ခ်စ္ေဆြ<<

ကိုရွမ္းကေလး ဆီမွရယူသည္

2 comments:

arirangwin said...

အခုမွပဲ ေသခ်ာသိရေတာ့တယ္။ ေက်ာက္စာသမိုင္းအေထာက္အထားနဲ႔ကို ရွင္းထားပါလား။ ေကာင္းတယ္။ ဆက္ေမွ်ာ္ေနပါ၏။

ခ်မ္းလင္းေန said...

ဗဟုသုတရပါတယ္။ ေမ်ာ္ေနမယ္ေနာ္.။